Vajinal akıntılar, kadını jinekologa götüren nedenlerin en başında gelen ve kişisel, sosyal ve cinsel yaşamını etkileyen rahatsızlıklardır. Yaşamın hemen her döneminde karşımıza çıkabilmekle beraber en sık olarak üreme çağındaki cinsel aktif kadınlarda görülürler
Sağlıklı bir kadında berrak (bazan beyaz, mat), çiğ yumurta beyazı gibi, kokusuz bir akıntı (günde 5 ml) normal olarak kabul edilir. Genel olarak vajen ph’sı asittir.Asit pH’yı vajinada hastalığa neden olmadan yaşayan ve şekeri parçalayarak laktik asit oluşturan, laktobasil denilen bakteriler sağlar. Böylece vajina içerisinde mantar sporları ve diğer bakterilerin çoğalması engellenir. Laktobasillerin şekerden asit yapmaları için yumurtalık hormonları gereklidir.
Enfeksiyonlar ve bunlara bağlı akıntıların önlenmesi için en ciddi önlem vajendeki laktobasillerin korunmasıdır. Pek çok önlemin temelinde bu yatar. Anormal sayılan akıntılar;
- Kesilmiş süt gibi beyaz,
- Kanlı
- Et suyu gibi
- Sarı – yeşil renkli ve iç çamaşırda iz bırakan,
- Bol, sarı-gri köpüklü,
- Kötü kokulu (özellikle cinsel ilişkiden sonra bozulmuş balık kokusu)
şeklinde sıralanabilir.
Akıntıya eşlik eden bulgular: Kaşıntı,yanma, ağrılı ilişki, idrar yaparken yanma, sık ve az az idrar yapma, kızarıklık, düzensiz kanama veya ilişkiden sonra kanama.
Akıntı Nedenleri;
- Vajinal ( Vajinaya-Döl yoluna ait)
- Vajinanın mantar hastalıkları
- Trikomanas vajiniti (Cinsel yollada geçen parazit kökenli hastalık ) - Bakteriyel Vaginosis (Çeşitli bakterilerin neden olduğu hastalık - Genital herpes vajiniti (virüslerin neden olduğu bir akıntı
- Vajinadaki yabancı cisimlerin oluşturduğu akıntı
- Kanserlerin oluşturduğu akıntılar
- Servikal ( Servikse-Rahim Ağzına ait)
- Bakterilerin neden oldukları ( Örnek: gonore {belsoğukluğu})
- Non-spesifik enfeksiyonlar ( Nedeni ve etkeni tanımlanamayan akıntılardır.)
- Virusların neden olduğu akıntılar (Örnek: herpes ve diğerleri)
- Kanserlerin neden olduğu akıntılar
- Polip dediğimiz bazı oluşumların yaptığı akıntılar
- Yaraların yaptığı akıntılar
En yaygın olarak görülen vajinal akıntı nedeni Mantarlar vede trikomanas ile çeşitli bakterilerin neden oduğu bakteriyal vaginozistir.
Trikomonas Vajiniti:
Cinsel ilişki ile geçen parazit kökenli hastalıklar içinde en yaygın görüleni trikomonastır. Trikomonas sık görülen bir vajinal enfeksiyondur ve bu hastalığa Trikomonas Vaginalis adlı bir parazit yol açmaktadır. Trichomonas Vaginalis kuyruğuyla hareket eden ve vajinal ortamda kolaylıkla üreyerek vajinit yapabilen bir mikroorganizmadır. Genellikle cinsel ilişkiyle bulaştığı bilinmesine rağmen ortak kullanılan tuvaletlerden, havlulardan ve iç çamaşırlardan, havuzdan da bulaştığı düşünülmektedir.
Trikomonas vajinitinin en sık görülen belirtileri sarı-yeşilimsi köpüklü, kötü kokulu bol vajinal akıntı ve sıklıkla vulvada (genital bölgenin dış kısmında) olan kaşıntıdır. Cinsel ilişkide yanma, batma, acıma hissi sıklıkla gözlenir.Trikomonas vajiniti cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubunda yer aldığından kadının eşinin de tedavi edilmesi gerekir.
Metronidazol, trikomoniyaz tedavisinde kullanılan ilaçtır. Tek doz halinde verilir.
Bakteriyel Vajinozis
Normalde vajinal florada yer alan, ancak sayıca artmaları halinde yardımlaşarak vajinada yüzeyel bir inflamasyona yol açan Gardnerella vaginalis, Mobilincus gibi anaerop bakterilerin yol açtığı klinik tablo bakteriyel vajinozis olarak tanımlanmıştır.
Bakteriyel vaginozlu, G.vaginalis infeksiyonlu hastalarda balık kokusunda süt gibi vajinal akıntı özeldir. Bakteriyel vajinozisin temel semptomu, özellikle cinsel ilişkiden sonra fark edilen kötü kokulu ve anormal vajinal akıntıdır. Bununla birlikte, klinik olarak bakteriyel vajinozis belirtileri gösteren kadınların hemen hemen yarısında hiçbir semptom görülmez. Akıntının Gram ile boyanmış preparatlarında epitel hücrelerine yapışmış bol miktarda gram negatif ya da labil kokobasiller, tanısal değere sahiptir (Clue cells=ipucu hücreleri). Mobiluncus’lar ise küçük, gram negatif, virgüle benzer (curve-like) şekilde görülürler. Diğer bir tanı testi, Whiff testidir. Vajinal sekresyona KOH damlatıldığında balık kokusu oluşmasıdır.
Bakteriyel vajinozisli olan tüm kadınlara, cinsel yolla bulaşma olasılığı dahil olmak üzere, tanıları bildirilmeli ve tedavi önerilmelidir. Antibiyotikle tedavi edilebilir. Genellikle erkek seks partnerleri tedavi edilmezler.
Önlemler:
- İlşikiden ve adet kanaması bittikten sonra, vajina içi yıkanmamalıdır (vajinal duş). Eğer bir temizlik yapılacaksa, vajina dış kısmı ılık, duru, temiz suyla yıkanabilir. Yıkama işleminden sonra vajen girişi kurulanmalıdır.
- Tuvalette temizlik önden arkaya doğru yapılmalıdır.
- Banyo, havuz, sauna ve egzersizden sonra ıslak,terli çamaşır veya mayolar vücutta uzun süre kalmamalıdır.
- Havuz, hamam, sauna , küvet ve her gibi ortak kullanılan yerlerin temizliğinden emin olunmalıdır.
- Eğer çok eşli bir cinsel yaşam varsa , prezervatif ile korunmalıdır.
- İç çamaşırlar doğal (pamuklu , yün) maddelerden üretilmiş olmalıdır.
- Vajinal tampon ve pedler sık sık değiştirilmelidir ( en çok 6 saat).
- Koku için vajen girişinde deodoran parfüm veya sabunlar (nötral pH ‘lı ve doktor önerisyle alınanlar dışında) kullanılmamalıdır.
- Dar pantolon, sıkı iç çamaşırları veya etekler (en azından uzun süreli) kullanılmamalıdır.
- Düzenli pap-test yaptırılmalıdır.
- Şeker Hastalığı varsa kontrol altında tutulmalıdır
Eskiye göre normalden fazla akıntı, akıntıya eşlik eden yanma veya kaşıntı, akıntıda-adet dönemlerinde veya ilişki sırasında kötü kokuların hissedilmesi, akıntının renkli (sarı, yeşil, gri) veya köpüklü olması ve cinsel ilişki sıraısnda yanma veya ağrının olması ENFEKSİYON bulgularıdır, jinekoloğunuza görünmeniz iyi olur zira bazı vajinal enfeksiyonlar sessiz seyretmekte ve zaman içinde farkında olmadan kişilerde ciddi problemler yaratabilmektedir.
